Pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1193 r. Z dokumentu papieża Innocentego IV z 1250 r. dowiadujemy się, że wieś należała do klasztoru augustianów regularnych na Piasku we Wrocławiu. Późniejszymi właścicielami Gogołowa byli m.in. Ulrich Schob ( 1393 r.), Nickel Friese ( 1474 r.), po nim rodzina von Nimptsch. Od 1553 r. ( bądź od 1548r.) wieś była w posiadaniu rodziny von Holberg. Od XVI wieku w Gogołowie istniały 3 folwarki ( należące m.in. do rodzin: von Tschirnhaus, von Zedlitz und Wilkau ). Znajdujący się w miejscowości pałac był niegdyś zameczkiem myśliwskim książąt świdnickich. Umieszczony na wschodniej stronie rezydencji herb rodziny von Nimptsch może wskazywać, że z polecenia tej rodziny wybudowano pałac. Dokonano tego najprawdopodobniej w roku 1538, na co wskazuje inskrypcja umieszczona na jednej z jego ścian. Kolejna data 1592 informuje o jego przebudowie. Z tego też roku pochodzi inskrypcja w języku łacińskim, która w tłumaczeniu na język polski brzmi „Tylko słowu Bożemu chwała na wieki”. W XVI w. Prawdopodobnie mistrzowie włoscy wykonali wspaniały tynk ( sgraffiti ) na zewnętrznych ścianach budynku. Podczas wojny trzydziestoletniej pałac był oblegany i ostrzeliwany, na co wskazywały długo jeszcze ślady po kulach. W roku 1894 z polecenia Hansa Erdmanna von Hochberga und Buchwald wykonano gruntowny remont pałacu. Ostatnim niemieckim właścicielem był Oswald von Hochberg und Buchwald, do którego należał także majątek Boleścin.

W 1825r. właścicielem Gogołowa był szambelan von Hochberg. Wówczas we wsi było 69 domów, dwór, 2 folwarki, katolicki kościół filialny, szkoła ewangelicka z nauczycielem, wiatrak, browar i gorzelnia. Z upływem lat Gogołów rozbudowywał się i w 1840 r. było już 75 domów, a pośród mieszkańców było 16 rzemieśliników i 3 kramarzy; we wsi hodowano 1130 merynosów.

Okres silnego rozwoju Gogołowa i wzrostu liczby mieszkańców przypadał na rok 1870, co wiązało się z podjęciem wydobycia surowca w kamieniołomach i rozwojem przemysłu w Świdnicy, gdzie ludzie znajdowali zatrudnienie. Wieś budziła też zainteresowanie turystów ze względu na stary kościół oraz pałac (przebudowany gruntownie w 1894 r.) i wiatrak. W 1906 r. właścicielem majątku został baron Hans Erdmann von Hochberg und Buchwald. Po 1945 r. pałac i zabudowania gospodarcze przejęte zostały przez PGR. Zaniedbane powoli niszczały. Podobnie działo się z wiatrakiem. Obecnie oba zabytki są w rękach prywatnych i poddawane stopniowej renowacji.

We wsi zachowało się kilka zabytków, a wśród nich:

  • kościół p.w. św. Marcina pobudowany z kamienia przed 1219 r., w latach późniejszych rozbudowywany i powiększany, przez co otrzymał niejednorodną formę. Ostatni remont związany z kościołem prowadzony był na jego dachu (2008 r.). Wyposażenie wewnętrzne też pochodzi z różnych wieków. Na murach wewnętrznych znajdują się renesansowe kamienne nagrobki (epitafia) z lat 1543-1617. Kościół wraz z przyległym cmentarzem otoczony jest kamiennym murem z XVI w. przebudowywanym w XVIII i XIX w.
  • zespół pałacowy prawdopodobnie z 1538 r. z biegiem lat modernizowany i rozbudowywany przy czym zyskał boczne skrzydła. Obecnie pałac jest w złym stanie technicznym. Od lat jest remontowany. Większość budynków zespołu zabudowań gospodarczych pochodzi z XIX w., podobnie jak murowane ogrodzenie i pozostałości parku krajobrazowego;
  • budynki mieszkalne i gospodarcze: nr 9 z ok. 1780 r. oraz kilka budynków z XIX w: nr 1, nr 3, nr 4, nr 6, nr 7, nr 18, nr 20, nr 21, nr 23, nr 48, nr 49;
  • wiatrak holenderski pochodzący z I poł. XIX w. Po 1945 r. zdewastowany, w latach 1976-7 został remontowany i zaadaptowany na domek letniskowy. Obecnie posiada na powrót kopułę i śmigi.

Tąpadła

Wioska leży na obszarze zasiedlonym już w okresie wczesnohistorycznym. Po raz pierwszy wspomniana została w 1209 r. jako Tampadła. Od tego czasu aż do 1810 r. należała do klasztoru augustianów regularnych na Piasku we Wrocławiu. Po sekularyzacji zakonu i uwłaszczeniu chłopów we wsi nie było władztwa gruntowego. We wsi znajduje się budynek rezydencja – siedziba dawnego sołectwa, ponieważ dobro rycerskie jako takie w tej klasztornej wsi nigdy nie istniało. Po raz pierwszy sołectwo w Tąpadle wspomniane zostało w 1348 r. W 1410 r. sołtysem był Nikolaus Reychel. W XVI wieku sołectwo stało się dziedzicznym i znalazło się w posiadaniu rodziny Gans. W XVII wieku właścicielem sołectwa był Georg Beyer. Sołtysi zmieniali się często w ciągu XVIII i XIX wieku. 12 marca 1919 r sołectwo zakupił Erich Bohn, który odbudował zrujnowane gospodarstwo nadając mu szczególną formę. Prace architektoniczne prowadził inżynier Wolff z Wrocławia. Kominek sprowadzono z pałacu księcia Hohenlohe ( Wrocław – Szczytniki). Na dachu wybudowano smukłą wieżyczkę do obserwacji astronomicznych. Wnętrze sołectwa wyłożono drewnem uzyskanym ze zniszczonych samolotów. Na wschodnim narożniku budynku ustawiono barokową figurę księcia elektora saskiego sprowadzoną specjalnie z Drezna. Nad drzwiami umieszczono rzeźbę „Dzikiego Człowieka”. Cały budynek ozdobiony został tajemnymi znakami różokrzyżowców. Wnętrza projektowali artyści wrocławscy: rzeźbiarz Ruckert , prof. Hans Polzig, prof. Zschau, malarz Hans Leistikow. Całością prac kierował architekt Bachmann.

Po kasacie dóbr kościelnych Tąpadła należały do urzędu dzierżaw w Sobótce. W 1825 r.liczyły 59 domów, było też nadleśnictwo i – na Przełęczy Tąpadła – strażnica leśna, ponadto katolicka szkoła z nauczycielem, młyn wodny, browar. Mieszkańcy – ewangelicy należeli do parafii w Tuszynie, a katolicy do parafii w Wirach. W 1840 r. we wsi były już 62 domy, pracowało 12 warsztatów bawełnianych i 58 innych, było 12 rzemieślników i 2 handlarzy. Po upadku tkactwa chałupniczego (II poł. XIX w.) wieś zaczęła pustoszeć. Poza tym wielki pożar w 1842 r. zniszczył większość zabudowań. W początku XX w. zamieszkał w Tąpadłach dr prawa Erich Bohn – właściciel pobliskich Sulistrowiczek, który przebudował sołectwo i w nim osiadł. E. Bohn był utalentowanym grafikiem, mecenasem sztuki, badaczem dziejów regionu, autorem artykułów o Masywie Ślęży i monografii Tąpadeł. W przebudowie dworu pomagał mu – również mieszkający jakiś czas w Tąpadłach – artysta malarz, grafik i projektant wnętrz Hans Leistikov, który w latach 30 tworzył scenografie dla teatru Meyerholda w Moskwie, a po 1945 r. był profesorem grafiki w Kassel. Po 1945 r. Tąpadła zostały wsią rolniczą, ale też budziły zainteresowanie turystów ze względu na atrakcyjne położenie. Na szosie prowadzącej przez wieś wyznaczane były odcinki specjalne rajdów samochodowych i wyścigów kolarskich. Obecnie wieś powoli staje się bardziej letniskowa niż rolnicza.

Z ciekawszych budowli na terenie Tąpadeł warto wymienić:

  • zespół dawnego sołectwa (nr 16) z końca XVIII w. o ciekawej, urozmaiconej architekturze, znacznie przebudowany w latach 1910-20 przez E. Bohna. W obrębie zespołu znajduje się studnia w kształcie drewnianej altanki z kopułą, drewniane i murowane budynki gospodarcze oraz niewielki park. Całość otacza kamienny mur;
  • budynki mieszkalne: nr 17 z ok. 1850 r., nr 12, 47, 55 z ok. 1870 r., nr 14 z ok. 1880 r.